Als ouder van een peuter weet je dat een goede nachtrust van onschatbare waarde is voor zowel jou als je kind. Maar wat als je kleintje elke ochtend voor het ochtendgloren klaarwakker is? Ontdek waarom peuters vroeg wakker kunnen worden en krijg 5 waardevolle tips om het slaapritme van je peuter weer in balans te krijgen. Leer hoe Brody de beer, de nieuwste slaaptrainer van ZAZU, kan helpen bij het creëren van gezonde slaapgewoonten voor je peuter.

Waarom een peuter vroeg wakker wordt

Peuters die vroeg wakker worden, het blijft een mysterie waar ouders graag antwoorden op willen hebben. In dit artikel onthullen we enkele mogelijke verklaringen. Peuters hebben bijvoorbeeld een natuurlijke slaapcyclus die anders werkt dan die van volwassenen. Hun korte slaapcycli zorgen ervoor dat ze sneller door de slaapfases gaan en eerder wakker worden dan wij zouden willen. Daarnaast kunnen externe factoren zoals omgevingsgeluiden, veranderingen in lichtniveaus en temperatuurwisselingen invloed hebben op hun slaap. Veranderingen in de dagelijkse routine, zoals de overgang naar een nieuw bed, het stoppen met dutjes en veranderingen in de gezinssituatie, kunnen ook een rol spelen bij het vroege ontwaken van peuters.

Kleine ontdekkingsreizigers

Maar er is nog een andere kant van het verhaal. Peuters zijn kleine ontdekkingsreizigers die hun grenzen aan het verkennen zijn. Ze hebben door dat bepaalde acties reacties kunnen uitlokken, en ja, dat geldt ook voor het vroege wakker worden. Ze merken dat ze extra aandacht en betrokkenheid krijgen als ze ’s ochtends vroeg wakker worden en kunnen proberen dit gedrag te versterken. Het is eigenlijk hun manier om te testen hoe ver ze kunnen gaan en wat voor reactie ze van ons, hun ouders, krijgen. Als ouders is het cruciaal om deze dynamiek te begrijpen en consistente grenzen te stellen rondom slaaptijden en vroege ochtenden. We moeten duidelijk maken wat acceptabel gedrag is en wat niet, zodat ze begrijpen dat het nog steeds slaaptijd is en dat ze tot een bepaald tijdstip moeten rusten.

Tip 1: Creëer een rustige en comfortabele slaapomgeving

Om je peuter te helpen bij het ontwikkelen van gezonde slaapgewoonten, is het belangrijk om een rustige en comfortabele slaapomgeving te creëren. Zorg ervoor dat de slaapkamer van je peuter een oase van rust is. Verduisterende gordijnen, een comfortabel bed en een aangename temperatuur kunnen bijdragen aan een goede nachtrust. Maak van bedtijd een rustgevende routine met kalmerende activiteiten zoals een warm bad, het voorlezen van een verhaaltje en het afspelen van een rustgevende rode projectie. Wist je dat rood licht voor het slapen gaan de melatonine aanmaak stimuleert? Hoe dat precies werkt lees je hier.

Tip 2: Stel een consistente slaaproutine in

Peuters gedijen goed bij structuur en voorspelbaarheid. Door een vaste slaaproutine te creëren, help je je peuter om te wennen aan een regelmatig slaappatroon. Denk aan activiteiten zoals tandenpoetsen, een slaapliedje zingen of een knuffel geven voordat je peuter naar bed gaat. Dit helpt hen te ontspannen en zich voor te bereiden op een goede nachtrust. 

Tip 3: Houd de slaapkamer donker en stil tijdens de nacht

Verminder eventuele storende factoren die het vroege ontwaken kunnen veroorzaken. Gebruik verduisterende gordijnen om licht buiten te houden en creëer zo een rustige slaapomgeving. Hierdoor wordt de kans op vroeg ontwaken verminderd. Daarnaast is het belangrijk om ervoor te zorgen dat er geen harde geluiden zijn die je peuter kunnen wekken. Sommige peuters zijn gevoelig voor geluiden en kunnen daardoor gemakkelijk verstoord worden in hun slaap. In dat geval kan het gebruik van een rustgevende witte ruismachine helpen om achtergrondgeluiden te maskeren en een kalmerende omgeving te creëren waarin je peuter diep kan slapen.

Ook raden we aan om door je de lichten uit en de gordijnen dit te laten voor bijvoorbeeld 6:30. Op die manier breng je de boodschap dat het nog nacht is en dat je kindje op dat moment hoort te slapen. Wanneer je peuter geluid maakt, is het van belang om snel te reageren. Benader hem op het moment dat hij nog in een slaperige toestand verkeert en probeer hem opnieuw in slaap te sussen met een zachte knuffel, een liefdevolle kus of een rustgevende aai. Indien je peuter uit bed kruipt, neem dan rustig de tijd om hem te laten weten dat het nog steeds tijd is om te slapen en begeleid hem terug naar zijn eigen bedje.

Tip 4: Brody de beer

Geef je kind een te gekke sidekick die helpt om te begrijpen wanneer het nog even moet chillen in bed of op de kamer. Maak kennis met Brody, ons nieuwste familielid: een zachte knuffelbeer die je kleintje leert wanneer het tijd is om te slapen, bijna op te staan en de dag te beginnen. Hoe dan? Brody’s buikje verandert van kleur, net als een stoplicht. Rood betekent dat het nog steeds bedtijd is, oranje zegt dat je kind nog even geduld moet hebben, en groen betekent dat het tijd is om op te staan en de dag vol energie te beginnen!

Je kunt je peuter aanmoedigen om zelfstandig te spelen op de kamer of een boekje te lezen in bed wanneer het eerder wakker wordt dan dat Brody’s buikje op groen springt. Met Brody als hulpmiddel kunnen ouders hun kids op een speelse en interactieve manier helpen bij het ontwikkelen van gezonde slaapgewoonten. 

Tip 5: Wees geduldig en begripvol

Veranderingen in slaapgewoonten kosten tijd. Wees geduldig met je peuter en begrijp hun behoeften. Geef ze de tijd om te wennen aan nieuwe routines en blijf positief en ondersteunend tijdens dit proces. Onthoud dat elke peuter uniek is en dat er geen one-size-fits-all oplossing is. Experimenteer met verschillende benaderingen en ontdek wat het beste werkt voor jouw kind.

Met liefde, geduld en begrip kunnen ouders hun peuter helpen bij het ontwikkelen van gezonde slaapgewoonten en het genieten van een goede nachtrust voor het hele gezin. Gebruik de bovenstaande tips om de ochtenden soepeler te laten verlopen voor je kindje en de rest van het gezin. Zou het niet heerlijk zijn als je iedere ochtend tot een uur of 7 kan doorslapen? Onthoud dat elke stap die je neemt, een stap dichter bij een betere nachtrust is voor jou en je peuter.

En hier komt het spannende nieuws! Als blijk van waardering voor onze lezers, willen we je graag uitnodigen om deel te nemen aan onze exclusieve winactie. Je maakt kans op een gratis Brody de beer slaaptrainer! Brody zal je peuter helpen bij het ontwikkelen van een gezond slaapritme en een betere nachtrust voor het hele gezin. Klik hier om mee te doen!

Vond je dit blog interessant of heb je een vraag? Stuur me een berichtje via Instagram. 🙂

Beeld: Pexels

Door Meike, kinderslaapcoach en onrustdeskundige bij Droomritmepraktijk

Ik denk soms echt met heimwee terug aan de momenten dat mijn zoontje in mijn armen in slaap kon vallen. Heerlijk is dat als ze nog zo klein zijn. Toch kan het ook best vermoeiend zijn voor jou als ouder. Vooral als je kindje alleen maar bij jou in slaap kan vallen en je daardoor nauwelijks meer tijd hebt voor jezelf. In deze blog lees je alles over waarom kindjes graag bij papa of mama slapen en hoe je vanuit vertrouwen toewerkt naar zelf inslapen.

Waarom slaapt je kindje graag bij jou?

In de buik heeft je kindje het altijd warm en knus gehad, nooit een gevoel van honger ervaren en altijd jouw hart horen kloppen en je bloed horen suizen. Van het veilige gevoel in jouw buik, naar een koude nieuwe wereld waarin alles anders is dan je gewend bent: een geboorte en de eerste weken daarna hebben veel impact hebben op een baby. Wil een kindje zich goed kunnen ontwikkelen, is geborgenheid die eerste weken en maanden daarom ook super belangrijk! Alleen zo kan een baby zich namelijk aanpassen aan het leven buiten de baarmoeder. Een kindje dat zijn of haar ouders vertrouwd en weet dat papa en mama er zijn wanneer dat nodig is, durft los te laten. En dat is wat slapen feitelijk is. Het is dus heel normaal als jouw baby alleen maar bij jou kan slapen. Die veilige basis is nodig om uiteindelijk naar goede slaap toe te kunnen werken. En denk je nu ‘maar ik wil mijn kindje niet verwennen…?’ Tot de leeftijd van 6 maanden kan een baby zichzelf niet troosten. Dat maakt dat jij jouw kindje tot die tijd dus ook niet kan verwennen. So, no worries!

Hoe fijn het ook is dat je kleine uk zich zo veilig voelt in jouw armen… het is gewoon best vermoeiend. Een baby doet nog veel slaapjes op een dag en als dat alleen maar bij jou kan, heb je helemaal geen tijd meer voor jezelf. Daarnaast kun je merken dat het niet zelf in slaap kunnen vallen, het goed slapen in de weg staat. Kindjes die niet zelf in slaap kunnen vallen, slapen namelijk lichter en onrustiger en worden sneller wakker. Dit zorgt op den duur voor te weinig slaap, wat weer oververmoeidheid in de hand kan werken en dat geeft slechter slapen. Kan jouw kindje alleen bij jou in slaap vallen en merk je dat dit goed slapen in de weg staat? Dan is het misschien goed om je kindje te leren zelf in slaap te vallen. 

Maar hoe doe je dat dan, je kindje leren om zelf in slaap te vallen?

Dat je kindje niet zelf in slaap kan vallen heeft altijd een oorzaak. Of de oorzaak is al verleden tijd, dan is het gewenning geworden. Slapen gaat vaak niet vanzelf, dat mag een kindje echt leren. Maar wanneer een baby last heeft van onrust of er andere factoren spelen die het slapen belemmeren, maakt dat het (leren) slapen haast onmogelijk.

Wil je jouw kindje leren om zelf in slaap te vallen, is het dus belangrijk dat je de mogelijke oorzaken van het niet zelf kunnen slapen eerst achterhaalt en waar mogelijk oplost. En als de weg dan vrij is en jullie willen hiermee aan de slag: weet dan dat als je kindje nooit heeft geleerd om zelf in te slapen, hij gewoon simpelweg niet weet hoe hij dit zelf moet doen. Daar mag je jouw kleintje dus bij helpen, net zoals je dat doet bij alle nieuwe dingen die je jouw baby leert.

Hoe je dat doet? Daar zijn verschillende methodes voor. Kijk dus vooral naar wat bij jullie past, maar weet dat dit op een liefdevolle en ‘zachte’ manier kan. Door responsief op je kindje te reageren wanneer hij jou nodig heeft, krijgt je kindje steeds meer vertrouwen en zal het zelf slapen steeds makkelijker gaan. Vaak met vallen en opstaan, veel geduld en kleine stapjes. Maar dan heb je wel een prachtige basis!

Hulpmiddelen to the rescue!

Het zelf leren slapen kan best wat onrust met zich meebrengen. Je doorbreekt immers een fijne gewoonte, dus je kindje zal echt moeten wennen aan dat je nu wat anders van hem verwacht. Gaat je kindje huilen? Dan wil je troosten, want langdurig huilen zorgt voor de productie van stresshormonen en dat kan een overbelasting van het zenuwstelsel geven. Er zijn een aantal fijne hulpmiddelen die je kunt inzetten om je kindje te troosten. White noise is hier een mooi voorbeeld van, maar ook inbakeren, huid-op-huid contact, dragen, de speen en voeden kunnen je kindje helpen tot rust te komen.

Daarnaast kan een bedtijdritueel jullie helpen. Dit is een vaste volgorde van dingen die je doet voordat je kindje te slapen wordt gelegd. Super belangrijk, want naast dat een bedtijdritueel zorgt voor voorspelbaarheid (en dus makkelijker inslapen) zorgt het ook voor extra aanmaak van het slaaphormoon (melatonine).

Het is belangrijk dat een bedtijdritueel niet steeds veranderd en dat deze rustig is. En daar komt mijn favoriete hulpmiddel om de hoek kijken: white noise. White noise kan namelijk heel mooi onderdeel uitmaken van een bedtijdritueel, omdat het een kindje kan helpen tot rust te komen. Enerzijds doordat het andere (harde) geluiden onderdrukt, anderzijds omdat ’gehoor’ in de hersenstam binnenkomt, precies daar waar ook de vitale functies worden geregeld. De bloeddruk en ademhaling van je kindje worden dus rustiger met fijn geluid. En dat is white noise voor een kindje, want het doet een baby denken aan het geborgen gevoel in de buik. 

Hoe gebruik je white noise?

Allemaal leuk en aardig, maar hoe gebruik je white noise dan? Simpel! Je kan white noise aanzetten op de kamer van je kindje en het licht uitdoen. In het begin leg je je kindje net niet slaperig weg en als dit goed gaat haal je hier steeds wat minuten af (dus steeds meer wakker wegleggen). Leg je kindje altijd eerst met de billetjes in bed en draai je kindje via de zij op de rug. Zo is de kans op weer alert worden het kleinste. Ligt je kindje eenmaal in bed, kan je jouw hand op het buikje leggen en wat druk geven. Ook dit geeft je kindje geborgenheid. Valt je kindje in slaap, haal je jouw hand voorzichtig weg. White noise zorgt er dan voor dat je kindje rustig verder kan slapen. 

Ik wens je veel succes! 

Liefs, Meike

Het gezicht achter de Droomritmepraktijk

Ik ben Meike, baby- en kinderslaapcoach met een medische achtergrond en founder van de Droomritmepraktijk. Al jaren begeleid ik gezinnen naar meer en betere slaap voor hun kindje van 0 tot 3 jaar. Daarnaast ben ik als jeugdverpleegkundige expert op het gebied van gezondheid en ontwikkeling van het jonge kind. Nu ik op 5 maart 2022 zelf moeder ben geworden van ons zoontje Tijn mag ik al die kennis aanvullen met mijn eigen ervaringen die ik opdoe als ouder en dat is super waardevol! 

Wil je meer weten over Meike of over haar aanpak? Check dan haar website www.droomritmepraktijk.nl of volg de Droomritmepraktijk op Instagram.